404’s voorkomen in 7 stappen

Wat doet u als u een ‘404 Not Found’ foutmelding krijgt op een website? Klikt u meteen weg? Gaat u op zoek naar de juiste pagina? Neemt u contact op met de webmaster? De meeste mensen klikken weg. Hun eerste bezoek aan de site was ook hun laatste.

In dit artikel zal ik aan de hand van een eenvoudig stappenplan uitleggen hoe u, webmaster, c.q. marketeer, dit kunt voorkomen. Tevens zal ik enkele tips geven over hoe een nadeel juist een voordeel kan worden: een 404-pagina kan met succes ingezet worden in het verkoopproces van uw website!

Het volledige overzicht in 7 stappen:

1. optimaliseer de bestaande foutpagina’s
2. interne links verbeteren
3. externe links verbeteren
4. verwijder NOOIT pagina’s van uw site, maar archiveer ze
5. redirect veelvoorkomende spelfouten
6. monitor foutpagina’s
7. monitor search queries

Plus twee bonustips:

1. vercommercialiseer de 404-pagina
2. houd uw content up-to-date

Het stappenplan, deel 1: optimaliseer de bestaande foutpagina’s

Stap 1: optimaliseer de bestaande foutpagina’s

Op het web zijn genoeg artikelen te vinden die uitleggen hoe een foutpagina zo gebruikersvriendelijk mogelijk gemaakt kan worden, zodat het percentage bezoekers die uw site verlaat zo klein mogelijk wordt. De algemene opvatting is dat een 404-pagina gebruikersvriendelijk moet zijn en je bezoekers zoveel mogelijk moet helpen bij het alsnog vinden van wat ze zochten. Plaats enkele populaire links of een zoekmachine op de foutpagina. De overige aanbevelingen zijn al uitvoerig behandeld op allerlei websites, dus volsta ik met enkele links:

Extra informatie:

• Algemene informatie vindt u op Wikipedia en Evolt.org. Meer technische informatie vindt u op het webdesigners magazine A List Apart.

Stap 2: interne links verbeteren

Voorkomen is beter dan genezen. Probeer zoveel mogelijk te vermijden dat bezoekers op de 404-pagina terechtkomen, hoe goed deze ook is. Een uitgebreide scan wijst uit of alle links binnen uw site (zowel interne als ‘outgoing’ links) nog wel naar behoren functioneren. Het bekende gratis programma Xenu Link Sleuth is een uitstekende tool, maar er zijn er uiteraard nog meer. De inventarisatie van uw interne links kan dus automatisch, maar het eventuele corrigeren is meestal handwerk.

Extra informatie:

• De tool Xenu Link Sleuth. Een eenvoudige Google-query levert genoeg andere tools op;

Stap 2.1: favicon.ico toevoegen

Dit hoort eigenlijk bij stap 2, maar ik vond het belangrijk genoeg om het apart te vermelden. Internet Explorer vraagt bij iedere webpagina die vanuit een browser bekeken wordt, om het zogenaamde ‘favicon.ico’ bestand. Dit is dat kleine icoontje aan de linkerzijde van de adresbalk van een webbrowser, u heeft het vast wel eens gezien. Als er geen bestand, genaamd ‘favicon.ico’ in de root van uw website (http://www.uw-website.nl/favicon.ico) is, wordt het niet gevonden en genereert Internet Explorer dus een foutmelding. Deze veelvoorkomende foutmelding kunt u eenvoudig voorkomen door een favicon op te nemen op uw site.

Extra informatie:

• Technische en inhoudelijke how-to voor omgang met favicons: http://www.trilithium.com/johan/2005/02/no-favicon/

Stap 3: externe /inkomende links verbeteren

Als de interne linkstructuur eenmaal op orde is, is de volgende stap het verbeteren van de links vanaf andere websites die naar uw site verwijzen. Dit zijn de zogenaamde ‘inbound links’ of ‘backlinks’. Het inventariseren hiervan kan ook automatisch, bijvoorbeeld met het gratis programma ‘back link analyzer’, met de Yahoo Site Explorer en via Google Webmaster Tools. De eventuele corrigering van inkomende links is zomogelijk nog arbeidsintensiever, omdat u hierbij afhankelijk bent van derden. Het is evenwel de moeite waard om hier actie te ondernemen.

Tip: als u dan toch bezig bent met het verbeteren van uw externe links, controleer dan of de inkomende links fatsoenlijke descriptieve teksten met keywords hebben (bijvoorbeeld bij mijn eigen site: ‘webdesign en seo weblog‘ in plaats van ‘monlog’ als linktekst).

Extra informatie:

• Een uitstekende tool met helaas beperkte exportmogelijkheden is Back link analyzer;
• Yahoo site explorer: http://siteexplorer.search.yahoo.com/ geeft vrij accurate informatie terug over inkomende links;
• Google webmaster tools geeft sinds januari 2007 een overzicht aan van alle inkomende links voor een website. Deze gegevens zijn voor derden niet beschikbaar, dus u zult met een Google account de webmaster tools omgeving in moeten stellen (is sowieso een aanrader).

Stap 4: verwijder NOOIT pagina’s, maar archiveer ze

Op de nieuwssectie van uw site staat een artikel uit 2005. Toen het geplaatst werd, is er vrij veel coverage geweest in de media en er is naartoe gelinkt door verschillende weblogs die de inhoud uitvoerig bespraken. Maar anno 2007 is dat nieuws niet relevant meer.

Maar wat u ook doet, verwijder het artikel niet! Het staat al een tijdje op uw site, het is opgenomen in de index van Google en Yahoo en heeft misschien wat pagerank / relevantie / historie opgebouwd. Het is eeuwig zonde om dat weg te gooien. Bewaren dus! Stop het in een archief; zet er desnoods een extra opmerking bij dat dit artikel uit het archief komt. Hiermee voorkomt u ook foutmeldingen als mensen die oude links gevolgd hebben.

Extra informatie:

• Cool URI’s don’t change: http://www.w3.org/Provider/Style/URI

Deel 2: Extra gebruikersvriendelijkheid inbouwen

Stap 5: redirect veelvoorkomende spelfouten

Worden bepaalde spelfouten vaak gemaakt op uw website? Tikken veel bezoekers ‘contat’ in als ze uw ‘contact’ pagina zoeken? Dit is een willekeurig voorbeeld, maar u begrijpt wat ik ermee bedoel. Als dit vaak voorkomt, kunt u die bezoekers automatisch (met een zogenaamde ‘301 redirect’) doorsturen naar de juiste ‘contact’-pagina. Op de Onetomarket-site staat een duidelijk overzicht van de verschillende 301-technieken.

Let op: bouw een extra waarschuwing in voor diegenen die via een ‘spelfout’ op de betreffende pagina terecht zijn gekomen. Toon een boodschap als: ‘Wij hebben u automatisch doorgestuurd naar deze pagina, terwijl u de pagina ‘zpelvout.html’ zocht. Let u er a.u.b. op dat, mocht u hier naartoe willen linken of bookmarken, dat u het juiste adres gebruikt’. Of iets dergelijks van deze strekking.

Deel 3. Nazorg: monitoring

Stap 6: monitor foutpagina’s

Om inzage te krijgen in de hoeveelheid bezoekers die op uw website in aanraking komt met foutmeldingen, zult u uw statistiekenpakket moeten gebruiken.

Met het gratis pakket Google Analytics moet u zelf nog wat instellen. Bekijk bijvoorbeeld of bepaalde spelfouten vaak gemaakt worden (zie stap 5) en vanaf welke andere websites verkeerde links zorgen voor ‘bounces’. Dit kan ook via Google webmaster tools, die zogenaamde ‘crawl errors’ toont. WordPress gebruikers kunnen gebruik maken log-404. Deze WordPress plugin logt foutmeldingen en maakt een net overzicht van de laatste 100.

Extra informatie:

• 404 pagina’s tracken in Google Analytics;
• Fouten opsporen met Google webmaster Tools;
• En een WordPress plugin die foutpagina’s effectief logt.

Stap 7: monitor search queries

Een ander aspect dat gemonitord kan worden, betreft de zogenaamde referers. De meeste statistiekenpakketten geven niet alleen aan vanaf welke site bezoekers op de uwe zijn beland, maar bijvoorbeeld ook, als ze via Google kwamen, welke keywords ze gebruikt hadden in Google waarna ze uw site vonden. Google Analytics werkt in dit verband met ‘keyword considerations’ (‘All reports’ > ‘Marketing Optimization’ > ‘Keyword considerations’).

Deze ‘considerations’ zijn niets meer dan suggesties voor keywords die u wellicht in uw site kunt (gaan) gebruiken. Mensen waren hiernaar op zoek en meenden dat op uw site te vinden. Why not give them what they want? Tenminste, zolang het relevant is.

We zijn overigens zelf niet zo heel erg tevreden over de werking van deze feature van Analytics, maar omdat iedereen Analytics gratis mag gebruiken, noemen we het hier. Andere, kwalitatief betere maar ook meer gespecialseerde tools die dit kunnen zijn HitTail, 103Bees en de Search Meter WordPress plugin.

Extra informatie:

• Wikipedia over referers;
• Search Meter WordPress Plugin. Keyword suggesties vanuit de WordPress interface;
• HitTail: http://www.hittail.com/103
• Bees: http://www.103bees.com/

Deel 4. Bonustip: 404-pagina’s als onderdeel van het verkoopproces

Tip 1: vercommercialiseer de 404-pagina

In sommige gevallen kan een foutpagina gebruikt worden om de verkopen van een site te stimuleren in plaats van enkel navigatie bieden om verder te zoeken in de site. Een goed voorbeeld is de 404-pagina van Apple. Op het eerste gezicht is er sprake van een ‘normale’ 404-pagina: er staat een enigszins beschuldigende tekst dat ik als bezoeker wellicht iets fouts ingetypt heb (dat kunnen ze dus beter doen) en er staan links die een bezoeker verder de site in leiden.

Het meest opvallende onderdeel van die pagina betreft een drietal afbeeldingen van ongeveer 175 bij 150 pixels met daarop informatie over bepaalde aanbiedingen, acties of nieuwe producten. Dat zijn dus banners, en ze roteren. Druk maar eens een aantal keer op F5 (Ctrl-R voor Safari) en je ziet dat het telkens andere zijn. Dat hebben ze slim gedaan. Op de 404-pagina staan teasers die populair zijn. Apple maakt van de nood een deugd en dit principe kan op allerlei sites toegepast worden!

Extra informatie:

• Apple error page: http://www.apple.com/error.html

Tip 2: houd de content up-to-date

Stel, uw site bedrijf groeit enorm en om de haverklap komen er nieuwe vacatures bij op uw site. Voor sommige functies zoekt u continu nieuwe mensen, terwijl andere functies reeds vervuld zijn. Tevens is het mogelijk dat bepaalde functies nu vervuld zijn, maar wellicht in de toekomst weer op de site komen.

In alle gevallen doet u er beter aan om de vacature-pagina’s, ook al zijn de functies reeds vervuld, niet te verwijderen. In de eerste plaats bouwen de pagina’s een historie op in zoekmachines, in links vanaf vacaturesites, misschien zelfs op het persoonlijke weblog van iemand die gereageerd heeft. Ten tweede is het een koud kunstje om op de vacaturepagina in kwestie een extra stukje tekst op te nemen: ‘op dit moment is deze vacature vervuld, maar we hebben altijd plek voor enthousiaste, talentvolle harde werkers!’ of iets dergelijks. Dat staat een stuk beter dan ‘404 Not found’…